Haberler

16Oca

TA?rkiye’de Alevilik – Evi iAYaretlenen alevilere sA?nni komAYu desteAYi

14 Ocak 2013 – 02:30
  • Miliyet
  • Haber

TA?rkiye’de Alevilik – Evi iAYaretlenen alevilere sA?nni komAYu desteAYi

Evleri iAYaretlenen Aleviler bu iAYaretleri SA?nnilerin yaptAi??AYAi??na inanmAi??yor. Hatta SA?nni komAYularAi??nAi??n bAi??yle durumda dayanAi??AYma gAi??sterdiAYini sAi??yleyen Aleviler hA?kA?metin son dAi??nemdeki sAi??ylemlerinden dolayAi?? da giderek iAi??e kapanAi??yor

TA?rkiye'de Alevilik - Evi iAYaretlenen alevilere sA?nni komAYu desteAYi

Nil Mutluer/nilmutluer@gmail.com

Son bir yAi??ldAi??rAi??AlevilerAi??evlerinin iAYaretlendiAYini Ai??ne sA?rA?yor.Ai??Ai??AdAi??yaman,Ai??AltAi??noluk,Ai??Didim,Ai??Erzincan,Ai??Gaziantep,Ai??Malatya,Ai??Mersin,Ai??stanbulai??i??un mahalle ve sokaklarAi??nda onlarca ev iAYaretlendiAYi bilinenler arasAi??nda. Ai??stanbulai??i??da ev iAYaretlemelerinin olduAYu semtlere gittik. EyA?p, Kartal, OkmeydanAi?? veAi??Pendikai??i??i dolaAYtAi??AYAi??mAi??zda iAYaretleri gAi??rdA?k. Bir sabah uyandAi??klarAi??nda evlerinin iAYaretlenmiAY olduAYunu gAi??rmeleri mahalle sakinlerini rahatsAi??z etmiAY. Huzurlu yaAYarken bAi??yle bir olayla karAYAi??laAYmalarAi?? ister istemez geAi??miAYi hatAi??rlatmAi??AY onlara.

TekbirleAi??kundaklamaAi??giriAYimi
Ai??ok uzak deAYil, Cumhuriyet tarihinde yaAYanan acAi??lar daAi??AleviAi??evlerinin iAYaretlenmesiyle baAYlamAi??AY, sonra katliamlara dAi??nA?AYmA?AYtA?. Son bir yAi??lda da hissettikleri tehditler arasAi??ndaAi??sadeceAi??ev iAYaretlemeleri yok. Ai??eAYitli saldAi??rAi??lar da var. Hemen bazAi?? Ai??rnekleri sAi??ralayabiliyorlar. Malatya-SA?rgA?ai??i??deAi??ramazanAi??davulcusuyla tartAi??AYan Alevi bir ailenin evi bir gA?ruh tarafAi??ndan tekbirlerle yakAi??lmaya Ai??alAi??AYAi??ldAi??. Malatya Hekimhan ilAi??esinde de, bir devlet hastanesinde mA?dA?r Ai??alAi??AYan temizlik iAYAi??isinin ai???Alevi olduAYundan helal yemek piAYirmeyeceAYini, bu yA?zden sadece temizlik iAYi yapmasAi??nAi??ai??? Ai??alAi??AYanlara sAi??ylediAYi AYahitlerce savunuldu. Bu sAi??ylentiden sonra temizlik iAYAi??isi ile aAYAi??Ai??baAYAi?? arasAi??nda Ai??Ai??kan tartAi??AYmada iAYAi??inin eli aAYAi??Ai?? tarafAi??ndan satAi??rla yaralandAi??. AyrAi??ca, Alevi kurumlarAi?? da bazAi?? cemevlerinin iAYaretlendiAYini, sivil polislerce tacizde bulunulduAYunu ve yakAi??lma giriAYimleri olduAYunu iddia ediyorlar.

SA?nniAi??komAYu desteAYi Ai??nemseniyor
Ev iAYaretlemelerle birlikte son iki yAi??ldaAi??AlevilereAi??yAi??nelik Ai??eAYitli AYiddet giriAYimlerinde bulunulmasAi?? tarihten gelen travmalarAi??nAi?? tazeliyor. Mahalleli iAYaretlerin Ai??nceki MaraAY,Ai??Ai??orumAi??veAi??SivasAi??katliamlarAi??ndakilerine benzerliAYinden bahsediyor. YaAYanan travmalar nesillerdir belleklerden gitmediAYinden iAYaretleme gibi tehditlerin etkisi de bA?yA?k oluyor. Ancak, iAYaretlemeleri bir arada yaAYadAi??klarAi?? SA?nni komAYularAi??nAi??n yapmadAi??AYAi??ndan emin olduklarAi??nAi?? sAi??ylA?yorlar. Hatta, Alevi evleri iAYaretlendikten sonra SA?nni yurttaAYlarAi??n komAYularAi??yla dayanAi??AYtAi??klarAi??nAi?? da vurguluyorlar. Aleviler bunu Ai??ok Ai??nemsiyor. Ancak, bu dayanAi??AYmanAi??n toplumun geneline yansAi??mamasAi?? da Alevi yurttaAYlarAi?? rahatlatmAi??yor.

ai???Ai??ocuk iAYiai??i?? tatmin etmiyor
DiAYer yandan, Ak Partiai??i??nin Alevi Ai??alAi??AYtaylarAi?? sonrasAi??nda Alevilerin beklentilerini siyasi alana taAYAi??mamasAi??nAi??n yanAi?? sAi??ra Alevi evlerinin iAYaretlenmesiyle ilgiliAi??
Ai??Ai??iAYleri BakanAi?? Ai??dris Naim Azahinai??i??in ai???Ai??ocuklarAi??n iAYiai??? olabileceAYine yAi??nA?ndeki aAi??Ai??klamalarAi??Ai??Alevileritatmin etmiyor. Alevilerin korkularAi??nAi?? ve travmalarAi??nAi?? tetikliyor. Oysa, aynAi?? Aleviler hA?kA?metin bir Ai??nceki dAi??nemde gerAi??ekleAYtirdiAYi iyi Ai??rnekleri de hatAi??rlAi??yorlar. AleviAi??BektaAYiAi??Federasyonu eski BaAYkanAi??Ai??Ali BalkAi??z,Ai??BingAi??lai??i??A?n KarlAi??ova kAi??yA?nde Alevilere yAi??nelik baskAi??lara jandarma ve kaymakamAi??n ilgisizliAYinin dAi??nemin Alevi Ai??alAi??AYtaylarAi??ndan sorumlu Devlet BakanAi??Ai??Faruk Ai??elikai??i??in mA?dahalesiyle engellendiAYine deAYiniyor.

Ai??Ai??e kapanAi??yorlar
Ancak, toplumdaki dayanAi??AYma eksikliAYi ve hA?kA?metin son dAi??nemdeki tutumu Alevilerin de sAi??ylemlerinin konjonktA?re uyarak iAi??e kapanmasAi??na neden oluyor. YA?zleAYilemeyen geAi??miAY bugA?nkA? siyasi gerginlikleri tetikliyor. GA?ndelik hayat ne kadar dayanAi??AYmalara aAi??Ai??kAi??olursaAi??olsun, siyasi gerginlikler travma yaAYayanlarAi??n da yaAYatanlarAi??n da kimliklerine geri dAi??nmesine neden oluyor.Ai??


AydAi??nai??i??Ai??n Didim ilAi??esinde meydana gelen ai???ev iAYaretlemeai??i??
hafAi??zalara bu fotoAYrafla kazAi??nmAi??AYtAi??.

Katliamlar kAi??nansa da yan yana durulamAi??yor

AyrAi??mcAi??k karAYAi??sAi??nda kA?ltA?rel, dini, etnik kimlikler yerine meselelere odaklanarak ortak siyaset geliAYtirmek toplumsal barAi??AY sA?recini Ai??rmek aAi??Ai??sAi??ndan oldukAi??a Ai??nemli. SETA Hukuk veAi??Ai??nsan HaklarAi??Ai??DirektAi??rA? YAi??lmaz EnsaroAYlu kimliksel Ai??tekileAYtirmelerin gerAi??eklerin gAi??rA?lmemesine neden olduAYunu vurgulayarak hem SA?nni hem de Alevi kimliAYi A?zerinden siyaset yapanlarAi?? eleAYtiriyor:
ai???Ai??yle ilginAi?? bir siyasal kA?ltA?rA?mA?z var ki, bir tA?rlA? Ai??nyargAi??larAi??mAi??zAi?? aAYAi??p somut meselelere odaklanamAi??yoruz. Ai??rneAYin, on seneden beri Ai??slamcAi?? kAi??kenden gelenAi??
insanlarAi??iktidardalar ancak bazAi?? sorunlara karAYAi?? zihinlerindeki mesafeyi kaldAi??rmakta hala zorlanAi??yorlar. Mesela Ai??ttihat ve Terakki zihniyeti, sadece dAi??nemin Ermenilerini deAYil, aynAi?? zamanda, Ai??slamcAi??larAi??, dindarlarAi?? da katletti ama buna raAYmen, gA?nA?mA?z dindarlarAi?? Ai??ttihatAi??Ai??larla ve yaptAi??klarAi??yla aralarAi??na mesafe koymakta neredeyse zorlanAi??yorlar. AynAi?? AYekilde, devlet iAi??indeki kimi odaklar, MaraAYai??i??ta, Ai??orumai??i??da, Sivasai??i??ta operasyonlarlar yapAi??yor, insanlAi??k suAi??larAi?? iAYliyorlar ama bu olaylar, Alevilerin zihin dA?nyasAi??nda Ai??ok rahatlAi??kla SA?nnilere fatura edilebiliyor. Yani bunun aslAi??nda devlet kaynaklAi?? olduAYunu bilen Alevi dahi dA?AYmanlAi??AYAi??nAi??, sAi??ylemini SA?nniai??i??ye yAi??nelik olarak sA?rdA?rA?yor. AynAi?? AYekilde SA?nnilerin de Ai??ok azAi?? devletin farklAi?? kesimlere yaptAi??AYAi?? zulA?mler karAYAi??sAi??nda Ai??Ai??kAi??p ai???bizim bu iAYte dahlimiz yokai??? diyebiliyorlar; Alevilerle birlikte, katliamlarAi?? yapanlardan hesap sorma gibi bir duyarlAi??lAi??AYAi?? sergilemekte zorlanAi??yorlar. YapAi??lan zulA?mler onaylanAi??yorsa, bu ayrAi?? bir konu; ancak katliamlarAi?? tek tek kAi??nayAi??p, Alevilerle birlikte yan yana durulamAi??yorsa bir sorun var demektir. TA?m bunlara raAYmen, tabana indiAYinizde aslAi??nda insanlar arasAi??nda, aileler arasAi??nda, komAYular arasAi??nda iliAYkilerin daha sakin ve daha dA?zgA?n olduAYunu gAi??rA?yorsunuz.Ai?? Ama politize olmaya baAYladAi??kAi??a ya da politik aktAi??rler, sosyal aktAi??rler sAi??z konusu olduAYu anda otomatikman herkesin resmi gAi??rA?AYA?, tutumu Ai??ne Ai??Ai??kmaya baAYlAi??yor.ai???

Alevilerin ortak ruhsal durumu: SuAi??luluk hissi

AlmanyaAi??veAi??TA?rkiyeai??i??de aralarAi??nda Alevilerin de olduAYu farklAi?? etnik gruptan kiAYilerleAi??ayrAi??mcAi??lAi??kAi??ve travma A?zerine Ai??alAi??AYan TA?rkiye Sistem Dizimleri EnstitA?sA? BaAYkanAi?? psikoterapist Mehmet ZararsAi??zoAYlu, ortak travmalarAi?? nedeniyle Alevilerin his ve davranAi??AYlarAi??ndaki ortak benzerliAYe deAYiniyor:
ai???YA?ksek Ai??AYrenim almAi??AY, TA?rkiye A?stA? bir gelire sahip ve mevki sahibi Alevi kAi??kenli insanlar ile Ai??alAi??AYtAi??AYAi??m vakalarda bile kiAYilik yapAi??larAi??na, iliAYkilerine ve varoluAY biAi??imlerine yansAi??yan AYaAYmaz benzerlikler ve ortak noktalar tespit ettim. Ai??stisnasAi??z her birinde sanki bir suAi?? iAYlemiAYAi??esine suAi??lu hissetmek, susmak, gAi??rA?nmemek, kendini, kAi??kenini saklamak, haksAi??zlAi??AYa uAYramAi??AY olma hissine sahip bir ruh hali sergiliyorlardAi??. Psikoterapi ortamAi??nAi??n verdiAYi gA?ven ortamAi??nda ilerleyen sA?reAi??te ai???bizi devlette yA?kseltmezler,
emniyet mA?dA?rA?Ai??olamayAi??z, Alevi vali yoktur, gAi??rA?nmez biAi??imde takip ediliriz ai???fiAYlenirizai???, nA?fusun %15-20ai??i??sini oluAYturduAYumuz halde bu dAi??AYlanmayAi?? toplum yaAYamAi??nAi??n her bir alanAi??nda hatta kAi??z alAi??p verirken dahi travmatik bir AYekilde yaAYarAi??z. Ai??slamAi??n iAi??inde misiniz neresindesiniz gibi bir izolasyonu bedenimizin ruhumuzun her bir noktasAi??nda hissederek bA?yA?rA?zai??? AYeklinde kendilerini ifade ediyorlardAi??. Yine son dAi??nemde kendi yaAYadAi??klarAi?? bu maAYduriyetten bunalmAi??AY sosyo- ekonomik yapAi??sAi?? kuvvetli Alevilerin tA?m gA?Ai??lerini Ai??ocuklarAi??nAi?? yurt dAi??AYAi??na yAi??neltme noktasAi??nda kullandAi??klarAi??na sAi??kAi??a AYahit oluyorum. BilinAi?? ve eAYitim dA?zeyi yA?ksek bu insanlarAi??n olayAi??n politik aAi??Ai??klamasAi??nAi?? da duyduAYum AYu cA?mle Ai??zetliyor. ai???Biz YavuzAi??SultanAi??Selim zamanAi??ndan itibaren sistematik birAi??tekileAYtirmeAi??iAi??indeyizai???.

Kurban da fail de maAYdur
ZararsAi??zoAYluai??i??na gAi??re maAYduriyet sadece kurbanlara Ai??zgA? bir durum deAYil. Faillerin yaptAi??klarAi?? ayrAi??mcAi??lAi??kla yA?zleAYememesi onlarAi?? da travmatize ediyor. GerAi??ek bir barAi??AY iAi??in kiAYi ve gruplarAi??n kurban konumundan Ai??Ai??kmasAi??, faillerin de kendi yaptAi??klarAi?? ve travmasAi??yla yA?zleAYerek sorumluluAYunu kabul etmesi ve telafi yoluna gitmesi bA?yA?k Ai??nem taAYAi??yor.

Olaylar istismara aAi??Ai??k haldeAi??

Son dAi??nem Alevi evlerinin iAYaretlenmesi OcakAi??2012ai??i??de AdAi??yamanai??i??da baAYlAi??yor. OlaylarAi??n ardAi??ndan YA?zleAYme DerneAYi adAi??nayazarAi??Emine UAi??ak ErdoAYan, aralarAi??nda Mazlumder, Ai??HHAi??Ai??nsani YardAi??mAi??VakfAi??, AKDER (AyrAi??mcAi??lAi??AYa KarAYAi?? KadAi??n DerneAYi), BaAYkent KadAi??n Platformu, Ai??lke Ai??lim KA?ltA?r DayanAi??AYma DerneAYi ve AdAi??yaman GAi??kkuAYaAYAi?? DerneAYiai??i??nin de bulunduAYu bir ekiple inceleme raporu hazAi??rlamak A?zere AdAi??yamanai??i??a gidiyor. UAi??ak ErdoAYanai??i??a gAi??re iAYaretlemeler sonrasAi?? SA?nni yurttaAYlarAi??n dayanAi??AYmak A?zere kendi evlerini de iAYaretlemeleri Alevileri rahatlatan bir durum olsa da, olay Ai??Ai??zA?lmesi kolay olmayan bir muammaya dAi??nA?AYmA?AY halde.Ai?? UAi??ak ErdoAYan gAi??rA?AYtA?AYA? AdAi??yamanAi??Ai??HDAi??(Ai??nsan HaklarAi?? DerneAYi) Azube BaAYkanAi?? Avukat Osman SA?zenai??i??in gAi??rA?AYlerine de deAYinerek olayAi??n konuyu politikleAYtirmek isteyen kesimlerin ve muhalefetin istismarAi??na aAi??Ai??k hale geldiAYini ve hA?kA?metAi??e tatminkA?r bir aAi??Ai??klama yapAi??lamadAi??AYAi?? takdirde de toplumdaki korkuyu derinleAYtireceAYine deAYiniyor.


EyA?pai??i??te ai???Xai??i?? iAYaretiyle mimli 10 evin 9ai??i??u SivaslAi??.
Muhtar Haydar Penez ai???25 yAi??ldAi??r bu mahallede bAi??yle bir AYey gAi??rmedimai??? diyor.

ai???YaAYananlar tuhafAi??mAi??za gittiai??i??

Ev iAYaretlemelerinin sonuncusunu gerAi??ekleAYtiAYi Ai??stanbul EyA?pai??i??A?n GA?zeltepe mahallesi muhtarAi?? Haydar Penez ile mahalleyi gezdik. Ev iAYaretlemenin hemen ardAi??ndan muhtar mahalle sakinlerinden oluAYan bir heyet veAi??Pir Sultan Abdal DerneAYiai??i??nden dedelerle tespit Ai??alAi??AYmasAi?? yapmAi??AY. BazAi?? evlerin Ai??nA?nden geAi??erlerken iAYaretlerin sivil polislerce imha edildiAYini gAi??rmA?AYler. Mahallenin %65ai??i??nin Alevi olduAYuna deAYinen muhtar ev iAYaretlemelere de polisin delilleri karatmasAi??na da bir anlam veremiyor. Ai??AYaretlenen evlerin ortak Ai??zelliklerinin ne olduAYunu sorduAYumda da AYaAYkAi??nlAi??AYAi??nAi?? ifade ederek olanlarAi??n devletin bir oyunu olup olmadAi??AYAi??nAi?? sorguluyor:Ai?? ai???Ai??AYaretlenen 10 evin 9ai??i??u SivaslAi??. A?stelik iAYaretlenen evler SivaslAi?? Alevilerin aAYAi??rlAi??kta yaAYadAi??AYAi?? sokaklarda. Ai??AYaretlemeleri SA?nnilerin yaptAi??AYAi??nAi?? dA?AYA?nmedik bile. Azimdiye kadar bir Alevi SA?nni kelimesi bile konuAYulmadAi?? bu mahallede. Ben 12 yAi??l kahvecilik yaptAi??m. SA?nni ve Alevilerden oluAYan bir mA?AYteri potansiyelim vardAi??. Ya bir gA?nden bir gA?ne, AYakayla da olsa, ya sen SA?nniai??i??sin ben Aleviyim diyen gAi??rmedim. Yani bir SA?nni cenazesinde Alevilerin cami avlusunu, cenaze namazAi??nAi?? doldurduklarAi??nAi?? gAi??rdA?m. Bir Alevi cenazesinde de SA?nnilerin cemevini doldurduklarAi??nAi?? gAi??rdA?m.Ai?? Valla devletin oyunu olabileceAYini dA?AYA?nA?yoruz. Ai??A?nkA? 25 yAi??ldAi??r bu mahalledeyim, bAi??yle bir AYey hiAi?? gAi??rmedim, duymadAi??m. YaAYananlar tuhafAi??mAi??za gitti.ai???

Add a comment

*
*
*

CAPTCHA Image

Reload Image