Alevilik, Makaleler

Ai??AYte SAi??rrAi?? SA?reyya'nAi??n MaraAY KatliamAi?? yazAi??sAi?? MARAAz BAi??BERAi?? Denir ki Hz. Ai??brahim, devrin kralAi?? Nemrut'un putlarAi??nAi?? kAi??rarak insanlarAi?? Allah'Ai??n varlAi??AYAi??na....

13Ara

Suriye Arap Haber AjansAi??

Ai??AYte SAi??rrAi?? SA?reyya’nAi??n MaraAY KatliamAi?? yazAi??sAi??

MARAAz BAi??BERAi??
Denir ki Hz. Ai??brahim, devrin kralAi?? Nemrut’un putlarAi??nAi?? kAi??rarak insanlarAi?? Allah’Ai??n varlAi??AYAi??na inanmaya davet edince, iktidarAi?? sarsAi??lan Nemrut Ai??fkelenir ve Hz. Ai??brahim’in ateAYe atAi??lmasAi??nAi?? emreder. Bu zaman zarfAi??nda evlerde ateAY yakAi??lmayacaktAi??r, yasaklanmAi??AYtAi??r. BA?tA?n odunlar Ai??brahim’in ateAYini harlamak A?zere toplanAi??r.

O gA?nler, “Urfa daAYlarAi??nda gezer bir ceylan” gA?nleridir. Bir zalim avcAi??, avladAi??AYAi?? ceylanAi?? piAYirmesi iAi??in karAi??sAi??na verdiAYinde hiAi?? odun kalmadAi??AYAi?? cevabAi??nAi?? alAi??r. AvcAi?? Ai??are bulmasAi??nAi?? istediAYinde, kadAi??n ceylanAi??n yaAYsAi??z bir parAi??a etini Ai??nce bir taAYAi??n A?zerinde dAi??ver. Sonra da kAi??rmAi??zAi?? biber, bulgur ve tuzla yoAYurur. Bu gA?n etsiz olarak her kAi??AYe baAYAi??nda fast-food versiyonunu gAi??rdA?AYA?nA?z Ai??iAYkAi??ftenin ortaya Ai??Ai??kAi??AYAi?? bAi??yle olmuAYtur.Urfa’nAi??n Ai??iAYkAi??ftesine MaraAY’Ai??n biberini karAi??AYtAi??rmak UrfalAi??lar tarafAi??ndan Sarkozy muamelesi gAi??rmenize yol aAi??abilir. OnlarAi??n ‘isot’u varken MaraAY’Ai??n biberini duymaya tahammA?l edemezler. A?stelik haklAi??dAi??rlar. ArayAi?? AYAi??yle bulabiliriz: Yine denir ki ilk tarAi??m MaraAY’Ai??n AfAYin ilAi??esinde yapAi??lmAi??AYtAi??r. Kentin kadim ismi Arabissos’tur ve Roma Ai??mparatorluAYu’nun, Gordianus (234-238) devrinde Urfa’dan gAi??Ai??en Arap aAYiretleri tarafAi??ndan iskA?n edilmiAYtir. [Irfan ShahAi??d, Byzantium and the Arabs in the Fifth Century, Dumbarton Oaks 1989]MARAAz’IN KAi??Y Ai??SAi??MLERAi??
AfAYin, atalarAi??mAi??z Orta Asya’da at koAYtururken imparator Justinianus tarafAi??ndan oluAYturulan A?Ai??A?ncA? Armenia eyaletinin de yAi??netim merkezlerinden biridir. Hadi celadetli okurun kalbi kAi??rAi??lmasAi??n “sAi??zde” Armenia eyaleti diyelim. Milli tarih AYuurumuza uygun davranmAi??AY olalAi??m.
HalkAi??mAi??z beraber ve solo olarak FransAi??z parlamentosunu dAi??verken araya gitmeyelim. Milli birlik ve beraberlik ruhuna en Ai??ok ihtiyaAi?? duyduAYumuz AYu gA?nlerde, Meykir, Hunu, NorAYun, ArAi??stAi??l, Maravuz gibi MaraAY’Ai??n kAi??y isimlerinin etimolojik kAi??kenini siz de sormayAi??n, ben de sAi??ylemeyeyim.
MaraAY’Ai??n baAYta ticaret ve sanayi odasAi?? olmak A?zere bA?tA?n “sivil” toplum Ai??rgA?tleri ezelden beri biberi MaraAY iline tescil ettirme mA?cadelesi verirlermiAY. Nihayet 2002 yAi??lAi??nda baAYarmAi??AYlar. ArtAi??k MaraAY Biberi MaraAY iline tescilli. Sanayi ve Ticaret OdasAi?? kriterlere uyan bibercilere sertifika ve logo kullanAi??m hakkAi?? veriyor.DELAi?? PARALAR DEVRAi??
MaraAY katliamAi??nAi?? gA?nlerdir her aAi??Ai??dan dinlediniz. KatliamAi??n ekonomik-sAi??nAi??fsal arka planAi??na deAYinen pek olmadAi??. 70’li yAi??llar, tarAi??mda destekleme politikalarAi??nAi??n uygulandAi??AYAi?? yAi??llardAi??. Misal Demirel, buAYday ya da pamuAYa 10 lira taban fiyat verirdi, Ecevit bunu 15 liraya Ai??Ai??karacaAYAi??nAi?? ilan ederdi. Demirel, 20’den aAYaAYAi??sAi??nAi??n yetmeyeceAYini, mazotun litresi ile buAYdayAi??n kilosunu karAYAi??laAYtAi??rarak anlatAi??rdAi??.
Ai??AYte tarAi??m A?reticisinin eline “deli” paralar geAi??mesi biraz bu yA?zdendi. Anadolu’da Alevi nA?fus, tarih hafAi??zasAi??ndan dolayAi?? kuAY uAi??maz kervan geAi??mez, Yavuz uAYramaz yerlere yerleAYmiAYtir. Gezin Anadolu’yu, genellikle Alevi daAYda SA?nni ovada yerleAYiktir. MaraAY bunun istisna olduAYu birkaAi?? yerden birisidir. Alevi nA?fus, aAYAi??rlAi??klAi?? olarak bereketli ovalarda yaAYar.
TarAi??m destekleme politikasAi?? ile zenginleAYen MaraAY ve civarAi??ndaki Aleviler MaraAY merkeze gAi??Ai??erek “yA?zA?k taAYAi??” misali yerlere talip olmuAYlar ve almAi??AYlardAi??. Kent iAi??i ekonomik etkinlik Alevilere geAi??miAY, SA?nni halkAi??n elindeki para da dAi??nemin enflasyonist karakteri gereAYi sA?ratle pul olmuAYtu.

ABD gAi??revlisi Alexander Peck de katliam Ai??ncesi kenti gezerken AYu tezi iAYlemiAYtir: “YakAi??nda Aleviler size yiyecek ekmek bile vermeyecekler!”

DAi??nemin saAYcAi?? iAYadamlarAi??nAi??n ve parti baAYkanlarAi??nAi??n yaptAi??klarAi?? toplantAi??larda neler konuAYulduAYunu anlatacak bir vicdan ortaya Ai??Ai??karsa bu bilgiler kapAi?? arkasAi?? fAi??sAi??ltAi??lar olmaktan Ai??Ai??kAi??p aleniyet kazanacaktAi??r.
Aleviler kent iAi??inde gAi??rA?nA?r ve etkin olunca sosyal hayata da dahil olmuAYlardAi??. Mesela iAi??kili lokantalara aileleri ile birlikte gitmeye baAYlamAi??AYlardAi??. Eh bu kadar bileAYen bir araya gelince geriye bir tek AYey kalAi??yordu; birinin Ai??Ai??kAi??p “kalkAi??n ey
ehl-i Ai??slam, din elden gidiyor!” diye baAYAi??rmasAi??… Bu iAYlevi, sosyalist sistemde “AllahsAi??zlAi??AYAi?? yayma kA?rsA?sA?” olduAYunu savlayan ve kadAi??nlarAi??n bA?tA?n parti A?yeleri ile seviAYip gayriresmi evlilikten Ai??ocuk doAYurmalarAi?? halinde daha fazla ikramiye alacaklarAi??nAi?? mA?jdeleyen “GA?neAY ne zaman doAYacak” gibi “muhteAYem” bir film de gAi??rebilirdi pekA?lA?.

ECEVAi??T’Ai??N DAi??RENCAi??NAi??N KIRILMASI Ai??Ai??Ai??N KATLAi??AM AzARTTI
Katliam, ABD’nin o gA?nkA? nizamat politikasAi??nAi?? ancak askeri diktatAi??rlA?kler eliyle uygulatabilmesi gerAi??eAYine giden yolda Ecevit’in gAi??sterdiAYi direncin kAi??rAi??lmasAi?? ve A?lkede sAi??kAi??yAi??netim-darbe dAi??ngA?sA?nA? hazAi??rlamasAi?? iAi??in AYarttAi??.
Bu plan “gA?mA?AY ya da altAi??n hilal” olarak adlandAi??rAi??lan bA?tA?n kentlerde deAYiAYik versiyonlarla uygulamaya konuldu. MaraAY, Sivas, Ai??orum ve Malatya’da tuttu. MaraAY bunlarAi??n iAi??erisinde en vahAYi Kontr-gerilla operasyonlarAi??ndan birisidir.
DA?nya tarihinde, hangi figA?r damgasAi??nAi?? vurursa vursun, bA?tA?n katliamlarAi??n, soykAi??rAi??mlarAi??n arkasAi??nda, mutlaka bir “servet transferi” olgusu vardAi??r. DolayAi??sAi??yla iAYin iAi??inde bir “tapu davasAi??” araAYtAi??rmayan bA?tA?n bakAi??AYlar eksik kalmaya mahkAi??mdur. Bu A?lkede bir tarihAi??i, iAYgal ve kurtuluAY savaAYAi?? arasAi??nda geAi??en sA?renin uzunluAYunu ve ne hikmetse tehcirden dAi??nen Ermenilerin gelmesiyle hAi??zlanan, neredeyse patlayan kurtuluAY hikayelerimizi bir de bu gAi??zle anlatsa da dinlesek…
MaraAY’Ai??n filmini Ai??ekmek iAi??in binlerce sayfa belge, bilgi, tanAi??klAi??k okudum, dinledim.
Beni en Ai??ok etkileyenlerden birini paylaAYmak isterim.

KOMAzULAR, BAi??Z AzAi??MDAi?? PERDELERAi?? KAPATACAAzIZ
Serin ailesi, katliam sAi??rasAi??nda MaraAY tren garAi??ndan gA?Ai??lA?kle bulunan bir trenle AYehir dAi??AYAi??ndaki Alevi kAi??ylerine gidip canlarAi??nAi?? kurtarAi??r. Katliam sonrasAi?? evlerine dAi??ndA?klerinde bA?tA?n eAYyalarAi??nAi??n yaAYmalandAi??AYAi??nAi?? gAi??rA?rler. SA?nni bir komAYularAi??, yaAYmalamayAi??, komAYularAi??n yaptAi??AYAi??nAi?? fAi??sAi??ldar.
Serin ailesinin annesi sokaAYAi??n ortasAi??na Ai??Ai??kar ve onlarla bugA?ne kadar sA?rdA?rdA?kleri komAYuluAYu anlatarak AYAi??yle seslenir.
“KomAYular! Biz AYimdi bA?tA?n aile evimize girip perdelerimizi kapatacaAYAi??z. Bizden yaAYmaladAi??AYAi??nAi??z eAYyalarAi??mAi??zAi?? bahAi??emize bAi??rakAi??n.”
Sabah evin avlusu yaAYmalanmAi??AY mallarla doludur. Aile kendilerine ait olanlarAi?? alAi??r. Bir traktAi??re yA?kler. Kenti terk edeceklerdir. BAi??rakAi??lan eAYyalarda kendilerine ait olmayanlar da vardAi??r. Aile o eAYyalarAi?? sokaAYa Ai??Ai??karAi??p A?zerine AYAi??yle bir not bAi??rakAi??r.
“Bu eAYyalar yaAYmaladAi??AYAi??nAi??z diAYer ailelere aittir. Ai??manAi??nAi??z ve vicdanAi??nAi??z varsa bunlarAi?? da gerAi??ek sahiplerine verin.”
Ve doAYduklarAi?? yerden, bizzat komAYularAi?? tarafAi??ndan Ai??ldA?rA?lmeyecekleri, talana uAYramayacaklarAi?? bir baAYka diyara doAYru giderler. Geride bAi??raktAi??klarAi?? evlerini yok pahasAi??na sattAi??klarAi??nAi?? da bir Ai??ocuk bile tahmin edebilir.
KahramanmaraAY Sanayi ve Ticaret OdasAi?? geAi??en muharrem ayAi??nda bir kardeAYlik iftarAi?? verdi. Azu linkteki videoda (

http://www.kmtso.org.tr/video_galeri.php?menuID=108)TRT iftarAi?? naklen veriyor. Muharrem orucunun bAi??yle bir iftar aAi??ma geleneAYi olmadAi??AYAi?? saAi??malAi??AYAi??nAi?? bir yana bAi??rakarak spikere kulak verebiliriz.BAi??LAi??N KAi?? DIAz MAi??HRAKLARDIR
Spiker bA?tA?n erkA?na aynAi?? gayretkeAYlikle AYu tespiti yapAi??yor:
“BA?tA?n MaraAY burada.. EAYer MaraAY’la ilgili bundan sonra olumsuz bir haber kamuya yansAi??rsa, bilinsin ki bu dAi??AY mihraklarAi??n iAYidir Ai??yle deAYil mi?”
Bu saAi??ma tespite oda baAYkanAi?? dahil olmak A?zere herkes katAi??lAi??yor. Spiker aynAi?? tespiti Alevi Federasyonu BaAYkanAi?? Selahattin Ai??zen’e de yaptAi??AYAi??nda “gurk” ettirten bir cevap alAi??yor. Ai??zen: “Ai??Ai?? mihrak, dAi??AY mihrak her neyse bunlardan bir kez bile Aleviler galeyana gelmiyor. SA?nnilerin buna engel olmasAi?? lazAi??m.” Spikerin tespiti kendisiyle sAi??nAi??rlAi?? deAYil. AynAi?? ilin valisi de anma tAi??renlerini hukuksuz olarak engellemesini “geAi??miAYi hatAi??rlamak istemiyoruz” gerekAi??esiyle aAi??Ai??klAi??yor.
Ah birisi Ai??Ai??kAi??p unutmanAi??n yolunun ancak yA?zleAYmekle mA?mkA?n olduAYunu bunlara tane tane anlatsa…
Ah birisi, hem de Alevi olmayan bir kent sakini Ai??Ai??ksa, bu kentte 36 saat iAi??inde yarAi??sAi??ndan fazlasAi?? 13 yaAYAi??n altAi??nda yA?zlerce insan Ai??ldA?rA?ldA?. Gelin toplu olarak gidenlere bir dua, yapanlara bir ah edelim diye haykAi??rsa.
Ticaret OdasAi??, MaraAY’Ai??n biberine gAi??sterdiAYi vefanAi??n birazAi??nAi?? da karnAi??nda bebeAYi ile Ai??ldA?rA?ldA?kten sonra eti bir Ai??iAYkAi??fte misali ezilen gelini, iftarla deAYil, mahcup ve sessiz bir yasla hatAi??rlamak ve unutturmamak gerektiAYini kavrasa. O vali ve benzerleri bir yas evine mA?stahdem yapAi??lsa.
OdanAi??n iftarAi??nda sofraya bAi??Ai??ak konulmamAi??AY. Muharrem orucunu aAi??arken zorunlu bir ritA?eldir bu. Su da konulmaz. Sebebi Kerbela masumlarAi??nAi??n bedenlerine Muaviye zihniyetinin aAi??tAi??AYAi?? yaralarAi?? hatAi??rlamaktAi??r. Sofraya konulmayan bAi??Ai??ak 33 yAi??ldAi??r Alevilerin bAi??AYrA?nde saplAi?? durmaktadAi??r. 33 yAi??ldAi??r bu yaradan kan akAi??p durmaktadAi??r. “HatAi??rlamak istemiyoruz” zevzekliAYi bu hanAi??eri kanAi??rtAi??p durmaktadAi??r.
Utanmak yalnAi??z kendi yaptAi??klarAi??mAi??zla ilgili bir eylem deAYildir. Bazen yapmadAi??klarAi??mAi??z da utandAi??rAi??r bizi.
BA?tA?n MaraAY bu hanAi??erden utanmadAi??kAi??a, bu yara AYifa bulmayacaktAi??r.

ai??i??Ai??Cansu GAi??rA?roAYlu,Ai??Fener BahAi??em,Ai??Meltem Breeze,Ai??FAi??rat GAi??rA?roAYlu,Ai??GA?lcan Ai??zgA?r,Ai??Nurettin GAi??rsoy,Ai??Suleyman Cemali,Ai??Esra Bilmez,Ai??Ai??mer SAi??zA?doAYru,Ai??Kader AzabanoAYlu,Ai??Yusuf Tatlii,Ai??Seda UsluAi??veAi??Yahya ZanAi??ile birlikte.

Add a comment

*
*
*

CAPTCHA Image

Reload Image